(waterwingebied EVIDES ‘Pottenbergen’ te Ossendrecht, gemeente Woensdrecht)
Samenvatting
Door middel van een gestandaardiseerd onderzoek met bodemvallen zijn in 2023 op een drietal locaties in het door waterbedrijf EVIDES beheerde deel van de Abdijbossen (Waterwingebied Ossendrecht) de aldaar voorkomende loopkevers gemonitord.
Met behulp van sleepnet en klopscherm is aanvullend gezocht naar de aanwezigheid van wantsen.
De onderzoeken hebben onder andere betrekking op de schaars begroeide randzone van het Driebloksven, waar vanaf 2017 elk jaar gedurende globaal de maanden april-mei op dezelfde plaats een vijftal bodemvallen werden ingegraven. De vallen zijn eens per veertien dagen geleegd, waarna de daarin aanwezige loopkevers werden geteld en gedetermineerd. Op die wijze ontstaat inzicht in het verloop van soorten en aantallen loopkevers op die locatie over een reeks van jaren. Sinds het begin van onze waarnemingen bij het Driebloksven in 2017 neemt de loopkeverpopulatie op die locatie van jaar tot jaar sterk af, zowel qua aantallen kevers (abundantie) als het aantal soorten. Vermoedelijk heeft dit te maken met de grote hoeveelheden rode bosmieren (Formica rufa/polyctena) op deze locatie.
Dit jaar (2923) is geconstateerd dat de hoeveelheid mieren en mierennesten op en rondom de locatie lijkt te zijn afgenomen. In 2023 is voor het eerst sprake van een opvallende groei van de loopkeverpopulatie ter plaatse. Het aantal soorten is zelfs weer terug op het niveau van 2017. Minder rooskleurig is het beeld dat de basterd zandloopkever (Cicindela hybrida) ons schetst. Die soort heeft zich nog niet kunnen herstellen. Die achteruitgang zien we ook elders in westelijk Noord-Brabant.
Een tweede onderzoek heeft betrekking op een perceeltje ten westen van het Driebloksven, waar In de winter van 2021/’22 circa 0,5 hectare bos is vrijgezet van begroeiing. Die begroeiing bestond voornamelijk uit Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina). Het ligt in de bedoeling dat daar door middel van begrazing met schapen een structuurrijk en gevarieerd heideterrein ontstaat, met een overgang (mantel/zoom) naar het omringende bos. De reeds aanwezige heide krijgt daardoor een kans om zich verder uit te breiden.1
Ook hier zijn door middel van een vijftal bodemvallen loopkevers gemonitord. Dit gebeurde voor het eerst in 2022. De bedoeling is dat we ook hier, op verzoek van de beheerder, over een reeks van jaren de loopkeverpopulatie gaan volgen.
Van een evenwichtige loopkeverfauna lijkt hier nog geen sprake te zijn: zeven soorten verdwijnen, elf nieuwe soorten verschijnen, terwijl slechts vier soorten in beide jaren vertegenwoordigd zijn.
Het totale aantal loopkevers in de bodemvallen daalt, evenals de soortenrijkdom.
Op een derde locatie, een perceel ruigtkruidenrijk grasland langs de Schapendreef, is door middel van bodemvallen, sleepnet en klopscherm eenmalig een inventariserend onderzoek ingesteld naar de aanwezigheid van wantsen en kevers. De biodiversiteit is hier hoog.
Rest ons een dankwoord aan Jeroen Willemsen en Melle van Overbeek, ecoloog-terreinbeheerders van waterleidingbedrijf EVIDES voor hun bereidheid ons in staat te stellen om de door middel van bodemvallen het verloop van de loopkeverfauna in de Abdijbossen te monitoren.